A capela, de construción sinxela, atópase nun entorno natural e tranquilo, rodeada por árbores e natureza. O seu estilo arquitectónico é o característico das capelas rurais galegas, cunha planta rectangular e unha fachada modesta coroada por unha espadana que sostén unha pequena campá.
Un dos elementos máis significativos deste enclave é a súa fonte milagreira, situada preto da capela. Segundo a tradición popular, a auga desta fonte ten propiedades curativas, especialmente para as enfermidades relacionadas coa pel e os ollos. Os peregrinos e devotos que acoden á capela adoitan beber desta fonte ou utilizar a súa auga para lavarse, coa esperanza de recibir a graza divina a través dos seus supostos poderes curativos. A crenza na milagrosidade desta fonte perdurou durante xeracións, converténdoa nun lugar de especial relevancia na relixiosidade local.
Como curiosidade, cómpre mencionar que este lugar supón o primeiro contacto que os peregrinos que parten de Santiago de Compostela para chegar ao fin do mundo teñen co concello de Cee.
A presenza do cruceiro xunto a esta capela reforza o carácter devocional do lugar e convértese nun punto importante de peregrinaxe local.
Por se fose pouco o simbolismo deste cruceiro, xunto a el atópase unha fonte milagrosa que cura os dolores e malezas de quen repousa nas súas augas.
Este emprazamento é a primeira toma de contacto que os peregrinos que dirixen os seus pasos cara a Fisterra teñen con Cee.
O Miradoiro de San Pedro Mártir, ubicado na parroquia de Pereiriña, é un
lugar de excepcional beleza natural que ofrece unhas vistas
impresionantes. Desde este punto elevado, pódese contemplar a
maxestuosidade da inmensidade do océano Atlántico.
Este miradoiro non
só é unha parada ideal para os amantes da fotografía e da natureza,
senón que tamén ten un valor cultural e espiritual. A figura de San
Pedro Mártir, que dá nome ao lugar, é venerada na zona e a vista
panorámica que ofrece o mirador é un espazo de reflexión e calma. O
entorno está rodeado de frondosos bosques e dunha variada flora, o que o
converte nun lugar perfecto para gozar dunha camiñada ou simplemente
relaxarse no medio da natureza.
O acceso ao mirador é fácil e está sinalizado, o que o fai accesible para todos os visitantes.
Segundo a tradición local, a auga da fonte ten poderes milagreiros, especialmente para sanar enfermidades da pel. Xeracións de devotos acudiron a ela con fe, buscando alivio para as súas doenzas. É común ver aos fieis lavándose coa súa auga, coa crenza de que obterán a graza divina e unha cura para os seus padecementos.
Neste sentido, a fonte non é só un lugar físico, senón tamén un símbolo da espiritualidade e da esperanza dos fieis.
Ademais da súa importancia local, a fonte milagreira ten unha especial relevancia para os peregrinos que, tras completar o Camiño de Santiago, continúan a súa viaxe cara á Costa da Morte. Moitos destes peregrinos realizan unha parada na capela de San Pedro Mártir e a súa fonte, buscando un momento de recollemento e renovación espiritual tras o longo percorrido.
A súa fachada segue un patrón pentagonal con grandes sillares de granito e mostra claras influencias das grandes construcións compostelás. A torre, de estilo ecléctico, do século XIX, coroa esta fachada.
O retablo maior é neoclásico e presenta un expositor coa imaxe do santo. As capelas da nave do cruceiro, no lado sur, están dedicadas ao Santo Cristo, e a do norte a San Antonio. Posúe dous retablos barrocos idénticos que corresponden á interpretación que fixo un mestre local dos grandes retablos composteláns.
Os Muíños de Morancelle aproveitaban as augas do río Castro, un río de curso rápido que ofrecía a enerxía hidráulica necesaria para a moenda. Como no caso de Toba, estes muíños non só eran centros de produción agrícola, senón tamén puntos de encontro social, onde os veciños das aldeas máis próximas acudían a moer os seus grans e compartir noticias e vivencias.
En Galicia, esta convivencia arredor dos muíños formaba parte da identidade cultural e do tecido comunitario.
Os Muíños de Morancelle están construídos con materiais locais, principalmente pedra de granito, que é característico da arquitectura tradicional da rexión. Teñen planta rectangular e teitos de tella ou lousa. O seu deseño baséase na simplicidade funcional, cun espazo destinado a albergar a maquinaria do muíño, que inclúe a roda hidráulica, os engrenaxes e as pedras de moer.
Cada muíño aproveitaba o desnivel do terreo e o fluxo da auga para poñer en marcha o seu mecanismo. Polo xeral, a roda de auga estaba situada na parte baixa, onde a auga canalizada do río impulsaba as ás, transmitindo o movemento ás moas de pedra que trituraban o gran. A maquinaria interior, aínda que básica, era eficiente e cumpría a súa función durante xeracións.
O entorno natural que rodea aos Muíños de Morancelle é outro dos seus grandes atractivos. Situados nunha área de gran beleza paisaxística, co río Castro e os seus arredores boscosos, estes muíños intégranse en rutas de sendeirismo que permiten aos visitantes gozar tanto do patrimonio histórico como do entorno natural.
O Cruceiro de Bermún está situado na aldea de Bermún, dentro da parroquia de Pereiriña.
Este
cruceiro é un dos moitos exemplos que salpican os camiños e prazas do
concello ceense, formando parte do vasto patrimonio que combina
relixión, arte e tradicións populares. Aínda que é menos coñecido que
outros cruceiros da zona, o de Bermún é un símbolo da devoción e fe das
comunidades rurais, así como unha mostra do arte popular local.
Na súa cruz presenta unha figura de Cristo crucificado no anverso, un símbolo que representa o sacrificio de Cristo e a redención dos pecados.
O cruceiro está feito de granito. Este material non só proporciona unha durabilidade excepcional fronte ao clima galego, senón que tamén representa unha conexión coa natureza do lugar, xa que é un material extraído localmente.
Este hórreo, situado no lugar de Cantorna, parroquia de Pereiriña, é o que máis peculiaridades presenta do concello de Cee.
En
primeiro lugar, destaca o feito de que ambas fachadas non teñen a mesma
medida; a sur mide 20,3 metros, e a norte, 20,60 metros, cun ancho de
1,60 metros.
Ademais, tendo en conta a lonxitude mencionada, podemos
afirmar que estamos a falar dun dos hórreos máis grandes da zona,
situándose no posto 41 no mundo e no 35 en Galicia.